Heemkunde

Heemkunde groep Ulendonc

Voorzitter: Kees van Haaf

Bestuurders: Piet van Gorp (secretaris), Giel Meester, Ludo Louwet, Ad Kusters.

Adres: Maalderijstraat 22

Email: pietvangorp@casema.nl

Telefoonnummer: 0162-431834 of 06-40921292

Achtergrond
Vanaf 1986 is de Heemkunde Werkgroep Ulendonc actief in Oosteind. Als werkgroep van de Vereniging Belangen Oosteind zijn we met een kleine groep mensen bezig om de geschiedenis van ons dorp vast te leggen.

Op woensdagmorgen tussen 10:00 en 12:00 uur komen we in het Oostquartier bijeen.

We hebben veel foto materiaal verzameld van vroeger en er worden ook nu nog regelmatig foto’s gemaakt met het oog op de toekomst. Soms krijgen we ook schenkingen van mensen of verenigingen die zelf iets verzameld hebben, waarvan ze vinden dat daar een grotere groep plezier aan kan beleven. Uit de media worden berichten over Oosteind uitgeknipt en verzameld.

Intussen is ons archief al behoorlijk gegroeid. Verder schaffen we zo af en toe – als de kas dat toelaat – boeken aan die voor onze groep interessant zijn. De groep is nooit groot geweest, momenteel zijn er nog vijf personen actief. Nieuwe leden zijn dan ook van harte welkom. Heeft de geschiedenis van Oosteind uw interesse en wilt u eens bekijken of de werkgroep wat voor u is, neem dan contact met ons op!

In het verleden hebben we een aantal jaren (30 jaar – 1987/2019) een onderwerp gekozen dat de leden van de werkgroep vervolgens uitgewerkt hebben. In het najaar organiseerde we met het (verkregen) materiaal een tentoonstelling en daarvoor werden door de leden van de werkgroep – passend bij het thema – teksten geschreven en een boekje gemaakt.

Digitaliseren van het archief

We hebben in 2023 besloten om ons archief digitaal te maken zodat we – zodra alles klaar is – op eenvoudige manier de verzamelde gegevens kunnen opzoeken en terugvinden. Daarnaast krijgen we dan de mogelijkheid om de digitale bestanden voor iedereen beschikbaar te maken.

Archief op internet beschikbaar maken

Begin 2024 is, in overleg met het bestuur van VBO, besloten om ons archief op internet beschikbaar te gaan maken. Hiervoor gaan we gebruik maken van Memorix maior een programma dat door vele heemkunde verenigingen gebruikt wordt om hun collectie via internet beschikbaar te maken aan het grotere publiek. De eerste foto’s staan online en in de komende tijd zal ons archief – steeds in stapjes – digitaal beschikbaar komen op deze website van de VBO.

Het is een hoop werk om alle foto’s en documenten digitaal te maken en te beschrijven, het zal daarom wel een behoorlijke tijd in beslag nemen. We behalen hiermee wel een paar belangrijke doelstellingen:

• Zo veel mogelijk van het archief wordt digitaal gemaakt.
• Er is naast het fysieke archief dus altijd een digitale back-up.
• We kunnen de digitale bestanden makkelijk beschikbaar maken.
• De digitale bestanden zijn voor iedereen met internet te bekijken.

Het digitaal archief – de beeldbank Ulendonc – is via onstaande knop te bekijken. De beeldbank bevat foto’s, boekjes en kranten artikelen.

Onze foto’s zijn ook beschikbaar via de website van Brabants erfgoed.

Uitgegeven boekjes

30 jaar – 1987/2019 – verzorgde de Heemkundegroep “Ulendonc” – ieder jaar de uitgifte van een boekje met een bijbehorende expositie. In 1987 werd begonnen met het onderwerp Arnold Minjon en het laatste thema was in 2019: “Het huwelijk”. Alle boekjes staan helemaal onderaan deze pagina en zijn on-line te lezen en kunnen ook gedownload worden om op uw eigen computer de betreffende uitgave te bewaren.

Bidprentjes

Onze vereniging verzamelt al tientallen jaren bidprentjes van personen die geboren, woonachtig of gestorven zijn in Oosteind. Hebt u vragen over een familielid of anderszins dan kunt u contact met ons opnemen.
Wanneer u zelf bidprentjes heeft en daar een (andere) bestemming aan wilt geven, dan houden we ons aanbevolen deze te mogen ontvangen. Alle bidprentjes zullen op termijn ook gedigitaliseerd worden.

Er bestaat ook een website waar alle mensen die begraven liggen in Oosteind zijn vastgelegd.

De gegevens zijn op de website van graftombe.nl te bekijken.

De Schakel

Het dorpsblad de Schakel wordt bewaard en zodra de jaarlijkse uitgave compleet is wordt die ingebonden en keurig bewaard. Tevens zijn de Schakels vanaf 2011 ook digitaal beschikbaar en te bekijken via onderstaande knop.

Oude filmopnamen over Oosteind.

Op vrijdag 26 oktober 2018 vertonen we: de Heemkundegroep Ulendonc i.s.m. KBO Oosteind oude filmopnamen over Oosteind.

Tentoonstelling in oktober 2019.

Deze tentoonstelling ging over Het Huwelijk.
Veel mensen uit Oosteind hebben info en foto’s aangeleverd om deze tentoonstelling te vervolmaken.

De Jaren 2020-2021-2022.

Geen activiteiten i.v.m. corona beperkingen.

2022 kwartaal vier.

De groep is weer regelmatig bijeen in het Oostquartier.

2023.

Er is gestart met het uitbrengen van een digitale nieuwsbrief

2024.

Er is besloten om het archief, zoveel mogelijk, digitaal te gaan maken en via internet beschikbaar te stellen. De eerste stappen zijn gezet. Het benodigde software-programma is getetst, we hebben een cursus gevolgd en zijn aan het testen begonnen. In het najaar van 2024 zijn we definitief gestart met het opzetten van het digitale archief en staan er al een groot aantal foto’s on-line.

Zomer 2024, de eerste foto’s zijn online gezet en via deze website te bekijken.

Tentoonstelling 80 jaar bevrijding

In Oktober 2024 hebben we een tentoonstelling georganiseerd met als onderwerp 80 jaar bevrijding. We hebben fragmenten uit dagboeken verzameld om een tijdlijn te schetsen van wat er alemaal is gebeurd in Oosteind tijden de oorlogsjaren. We hebben gepoogd om de mensen die gedurende de oorlogsjaren gesneuveld zijn in Oosteind een gezicht te geven. En we hebben nog een aantal ooggetuigenverslagen van mensen die de oorlog bewust hebben meegemaakt.

Video materiaal van de viering 80 jaar bevrijding.

In het kader van 80 jaar bevrijding maakte de ORTS 4 afleveringen met interviews met daarin mensen die de oorlog nog hebben meegemaakt. Ouderen uit Oosterhout, Den Hout, Dorst en Oosteind komen aan het woord. Deze mensen worden steeds zeldzamer en daarom is het belangrijk om die verhalen vast te leggen voor het nageslacht. Prachtige uit het hart gegrepen verhalen van de “laatste getuigen” van oorlog en bevrijding in Oosterhout en de kerkdorpen Oosteind, Den Hout en Dorst.

Hieronder de video’s die destijds zijn gemaakt.

Video met de voorzitter Kees van Haaf tijdens de tentoonstelling 80 jaar bevrijd door ORTS.

De interviews deel 1:

Hier komen aan het woord: Gre Swolfs-Rombouts uit Dorst. Ine van Dooremalen uit Oosterhout. Wim Mook uit Dorst. Wim Vermeulen uit den Hout.

De interviews deel 2:

Hier komen aan het woord: Piet & Bep Trommelen uit Oosterhout. Tonny Halters uit den Hout. Louis Volders uit Dorst. Petra Carton-van Beek uit Dorst.

De interviews deel 3:

Hier komen aan het woord: Christ Haarbosch uit Oosteind. Toon Verhulst uit Dorst. Nellie Verdaasdonk uit den Hout. Jan van Dongen uit Oosteind.

De interviews deel 4:

Hier komen aan het woord: Jaque van der Pluim uit den Hout. Nel van Gool-Dikmans uit Dorst. Anna Verhulst over de fam Bekhoven uit Oosterhout.

Oorlogsverhalen van Jan Broekhoven

De tocht met historische voertuigen door Oosterhout en alle kerkdorpen. De start was op de Hogedijk in Oosteind.

We hebben ook nog een video gevonden die gemaakt is t.g.v. de viering 60 jaar bevrijding waar ook mensen uit Oosteind aan het woord komen.

HERINNERINGEN  AAN  BERT  SIBON

Op 29 december 2023 is Bert Sibon door een noodlottig ongeval in zijn woning overleden. Hij is in 1938 geboren in Eindhoven en is in de zeventiger jaren in Oosteind komen wonen waar hij met zijn buren een huis gebouwd heeft.

Als natuurliefhebber maakte hij vaak fietstochten in de omgeving en daarbij maakte hij ook foto’s van boerderijen en andere opvallende gebouwen waar hij langs kwam.  Het is dus geen wonder dat hij zich in 1987 aansloot bij de Heemkundegroep Ulendonc in Oosteind.  Van deze groep is hij jarenlang voorzitter geweest en in die tijd heeft hij door zijn hobby de geschiedenis van ons dorp voor veel mensen toegankelijk gemaakt. Hij bezocht veel oudere inwoners uit het dorp om de informatie te achterhalen.

De heemkundewerk-groep hield ieder jaar een tentoonstelling  in het Oostquartier over een onderwerp dat te maken had met het dorp, zoals de leer-looierijen, boerderijen, winkeltjes in Oosteind, de Groenendijk, Oosteind in de Tweede Wereldoorlog en nog veel meer. Bij zo’n expositie werd ook een boekje uitgegeven en daarin leeft zijn naam nog voort omdat hij in ieder boekje artikelen schreef.

Bert was ook een enthousiast verzamelaar, o.a. van postzegels, munten,  bidprentjes en artikelen in tijdschriften die hij interessant vond. Hij onderhield goede contacten met de heemkunde verenigingen in de omringende plaatsen en met de Oosterhouter Cor Huyben die onze vereniging aan talloze foto’s heeft geholpen en met Theo Adriaansen van het Zandlopermuseum. Het was heel bijzonder dat hij regelmatig naar de paters van de Paulusabdij en de zusters van Catharinadal ging om over verschillende onderwerpen te praten.

Vermeld moet ook worden de  lange-kartochten die i.s.m. de VVV in de zomermaanden werden georganiseerd.  Toeristen maakten met paard en wagen , onder leiding van een gids ( vaak Bert ) een rondrit door het dorp. Ze kregen dan uitleg over de bezienswaardigheden die ze passeerden. Op deze tochten zat Toon van Arendonk op de bok.

Als heemkundegroep verliezen wij in hem een man die op heel veel vragen over de geschiedenis van ons dorp het antwoord wist.

Uitgebrachte boekjes

Hieronder de lijst van alle uitgebrachte boekjes door heemkunde Ulendonc en boekjes uitgegeven mbt Oosteind.

Opmerking: door op de knop Digitale versie te klikken krijgt u een pdf-bestand geopend in een nieuw tabblad zodat u het document op uw computer kunt lezen. Het is dan ook mogelijk om het bestand op uw eigen computer op te slaan als u het wil bewaren.

Het boek 700 jaar Oosteind uitgebracht in 2008 bestaat uit totaal 180 pagina’s en is in drie delen gescand omdat anders de bestanden te groot werden.